Passende zorg en ondersteuning bieden aan vluchtelingen: hoe doe je dat? Omdat deze vraag ons meer dan ooit bereikte, trachten we hieronder een overzicht te geven van nuttige informatiebronnen. Bied in de eerste plaats een warm onthaal en ondersteuning op sociaal niveau. Psychologische hulp is in een vroeg stadium niet altijd wenselijk. (Beluister hier het interview met Catherine Pauwels, coördinator van Solentra Antwerpen – “Vluchtelingen hebben vooral een warm onthaal nodig nu, meer dan psychologische hulp”).
Ondersteuning voor hulpverleners – alle info gebundeld
Bij PANGG0-18 ontwikkelden we de Algemene Wegwijzer Cultuursensitieve zorg. Hiermee willen we hulpverleners verder op weg te helpen binnen het aanbod van geestelijke gezondheidszorg gericht op kinderen en jongeren met een migratieachtergrond (en/of vluchtelingen achtergrond) en hun context.
Aanvraag Helpdesk voor Hulpverleners – Solentra: Deze hulpdesk werd door Solentra nu ook opengesteld voor professionelen of vrijwilligers die vluchtelingen opvangen naar aanleiding van de crisissituatie in Oekraïne. Via het formulier op de website kan je een casusbespreking voorleggen aan de helpdesk.
Voor wie meer achtergrondinformatie wil krijgen, zijn er enkele specifieke webinars die je terug kan bekijken:
- 05-04 – Trauma Informed Care voor vluchtelingen met jonge kinderen – Vakblad Vroeg. Dit (gratis) webinar biedt professionals informatie over wat ze kunnen verwachten als ze te maken krijgen met vluchtelingen gezinnen. Naast informatie over trauma, stress en PTSS, geven de sprekers ook informatie over de cultuur en de gewoontes in Oekraïne op het gebied van zwangerschap en het opvoeden van jonge kinderen. Tevens wordt ingegaan op het ondersteunen van ouders.
- Online infosessie gastgezinnen – aandacht voor het mentaal welzijn van je gasten én jezelf – (integratie-inburgering.be). Gastsprekers voor dit webinar zijn Chris Noorduin (CGG VBO) en Marieke Impens (The Human Link).
- Op de vlucht en naar school – meekijken door de ogen van kinderen. Dit webinar staat open voor (onderwijs-)professionals, geïnteresseerd in de Oekraïense context en ervaringen van kinderen op de vlucht. Een initiatief van de Koning Boudewijnstichting, OMEP en het expertisecentrum voor Pedagogisch Ondersteunen in Kinderopvang en School van Karel de Grote Hogeschool.
Communicatie met kinderen die een andere taal spreken, is niet gemakkelijk. Hier vind je alvast enkele hulpmiddelen terug.
We verwijzen ook graag naar de visie van De Kraamvogel en Solentra over op welke manier er hulp kan geboden worden aan vluchtende zwangere vrouwen en ouders met jonge kinderen. Zwanger of pas bevallen en op de vlucht: tips voor perinatale hulpverleners – De Kraamvogel.
Nuttige informatiebronnen om als hulpverlener mee te geven aan vluchtelingen zelf
“WE MIND” is de telefonische hulplijn, speciaal opgericht voor Oekraïense vluchtelingen. Mensen worden in hun eigen taal geholpen met vragen rond opvang, integratie en psychologische begeleiding. Deze infolijn bundelt de krachten van Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Orbit vzw en Solentra. Ook burgers die Oekraïners opvangen kunnen er met hun vragen terecht.
Vluchtelingen met vragen rond verloren familieleden – hoe deze opsporen / hoe aan gezinshereniging doen -, kan je doorverwijzen naar de dienst Restoring Family Links van het Rode Kruis.
Ook internationale organisaties, waaronder de WHO, UNICEF en UNHCR, hebben een evidence-based advies samengesteld om ouders en zorgverleners te ondersteunen in de huidige noodsituatie. Deze is verkrijgbaar in verschillende talen.
Goed om te weten is ook dat erkende vluchtelingen een ziekteverzekering kunnen aanvragen waardoor ze toegang kunnen krijgen tot betaalbare (eerstelijnspsychologische) zorg. Dat kan ook als je een verblijf van beperkte of onbeperkte duur hebt op basis van de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus. Voor de Oekraïense vluchtelingen werd, in het kader van het Europese tijdelijk beschermingsstatuut, een regeling uitgewerkt waardoor ze zich bij een ziekenfonds kunnen aansluiten. Meer info vind je hier als je aangesloten bent bij Zorgnet Icuro.
Algemene informatie
Op de website van het Agentschap Integratie en Inburgering vind je algemene informatie terug m.b.t. verschillende topics. Het Agentschap bericht ook over de verblijfsmogelijkheden en rechtpositie van Oekraïners die toekomen in België.
Voor nuttige informatie aangaande de initiatieven vanuit de Vlaamse overheid rond de vluchtelingencrisis verwijzen we je naar de website “Vlaanderen helpt Oekraïne”.
Nog specifiek voor wie Oekraïense vluchtelingen wil helpen of meer wil weten, is er deze website. Er is ook een callcenter dat elke dag te bereiken is via het nummer 02/488 88 88 van 9u tot 17u.